Cena jednostkowa – co oznacza?
Kupując towary coraz częściej kierujemy się ich jakością, np. w odniesieniu do żywności walorami smakowymi i odżywczymi. Nadal jednak w wielu przypadkach bierze górę myślenie ekonomiczne i na wyborze produktu zaważa jego cena.
Z tego względu tak ważny dla konsumentów jest obowiązek umieszczania ceny i ceny jednostkowej na oferowanych produktach przez przedsiębiorców w sposób zapewniający prostą i niebudzącą wątpliwości informację o ich wysokości (ustawa z dnia 5 lipca 2001 roku o cenach, rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 roku w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży).
Cena vs cena jednostkowa
Cena – to wartość pieniężna, którą należy uiścić nabywając dany produkt, a cena jednostkowa to cena za jednostkę danego towaru, którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar.
Cena jednostkowa oznacza zatem cenę za:
- 1 litr lub 1 metr sześcienny (ewentualnie 100 mililitrów lub 0,1 litra, jeżeli te jednostki są stosowane zwyczajowo i powszechnie dla tych towarów) – dla towarów przeznaczonych do sprzedaży według objętości,
- 1 kilogram lub 1 tonę (ewentualnie 100 gramów albo 100 kilogramów, jeżeli te jednostki są stosowane zwyczajowo i powszechnie dla tych towarów) – dla towarów przeznaczonych do sprzedaży według masy, towary masowe (np. węgiel) powinny być również opatrzone ceną jednostkową wraz z nazwą handlową,
- 1 metr lub 1 metr kwadratowy – dla towarów sprzedawanych według długości lub powierzchni,
- 1 sztukę – dla towarów sprzedawanych na sztuki (w przypadku towarów pakowanych oznaczonych liczbą sztuk może być stosowane przeliczenie na cenę jednostkową za 1 sztukę lub za dziesiętną wielokrotność liczby sztuk).
Jeśli cena jednostkowa jest identyczna z ceną sprzedaży, nie powstaje obowiązek umieszczenia tej pierwszej na wywieszce.
Cena jednostkowa a towary zanurzone w occie
Istotna regulacja dotyczy towarów zanurzonych w occie, wodzie, soku itp. bez względu na to czy płyn ten jest zamrożony. Cena jednostkowa np. produktów kiszonych umieszczonych w zalewie powinna bowiem dotyczyć masy produktu po odsączeniu zalewy (o ile ten płyn jest tylko dodatkiem do podstawowego składu tego produktu i nie jest czynnikiem wpływającym na wybór konsumentów).
Dzięki cenie jednostkowej o wiele łatwiej jest porównać konsumentowi realną wartość produktów należących do tej samej kategorii, co przy różnych gramaturach stosowanych przez producentów, np. masła (250g/200g i mniejsze kostki) lub jogurtów (200g/100g i inne pojemności), jest tym bardziej cenne.
Warto zaznaczyć, że jeśli przedsiębiorca w sposób uporczywy nie umieszcza ceny i ceny jednostkowej przy oferowanych produktach, to na mocy art. 14 ust. 1 ustawy o cenach, grozi mu kara pieniężna w wysokości stanowiącej równowartość od 1.000 do 5.000 euro. Karę tą wymierza wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej w drodze decyzji.