Instytucja recydywy w polskim prawie karnym

Recydywa ogólna to ponowne popełnienie jakiegokolwiek przestępstwa mimo poprzedniego skazania. Natomiast recydywa specjalna to ponowne popełnienie przestępstwa przy spełnieniu łącznie kilku warunków. Recydywa specjalna dzieli się na recydywę jednokrotną(podstawową) i wielokrotną(multirecydywa). O recydywie jednokrotnej stanowi art.64§k.k.

Recydywa jednokrotna – jakie warunki muszą być spełnione?

W przypadku recydywy jednokrotnej muszą być spełnione łącznie warunki:

• poprzednie skazanie za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności,
• popełnienie w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary przestępstwa umyślnego podobnego do przestępstwa za które był skazany.

Wówczas sąd może wymierzyć karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Przy recydywie jednokrotnej karę można warunkowo zawiesić. Jednakże nie stosuje się warunkowego umorzenia postępowania.

Recydywa wielokrotna – jakie warunki muszą być spełnione?

Z recydywą wielokrotną mamy do czynienia gdy zostaną spełnione łącznie wszystkie warunki:

• poprzednie skazanie za przestępstwo w warunkach recydywy jednokrotnej,
• odbycie łącznie przynajmniej 1 roku kary pozbawienia wolności,
• popełnienie w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary przestępstwa; umyślnego przeciwko życiu lub zdrowiu, zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub innego przeciwko mieniu popełnionego z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia.

Sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Nie dotyczy to zbrodni. Sąd obligatoryjnie orzeka karę pozbawienia wolności za przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia. Nie można zastosować zawieszenia wykonania kary, chyba, że zachodzi przypadek wyjątkowy. Stanowi o tym art.69§3 k.k. W przypadku recydywy wielokrotnej nie stosuje się również warunkowego umorzenia postępowania.

Nadzwyczajne złagodzenie kary dla multirecydywisty

Możliwe jest zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary w stosunku do multirecydywisty współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli;

• ujawnił on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacji dotyczących osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia,
• niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie, ujawnił przed organem ścigania istotne okoliczności przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności, nieznane temu organowi.

Recydywa kryminologiczna i penitencjarna

Recydywa kryminologiczna to ponowne popełnienie jakiegokolwiek przestępstwa, bez względu na to czy sprawca został uprzednio skazany, a jeśli został skazany to niezależnie od tego jaka kara została jemu wymierzona oraz czy i kiedy ja odbył.

Recydywa penitencjarna to sytuacja gdy sprawca po raz kolejny odbywa karę pozbawienia wolności orzeczoną za jakiekolwiek przestępstwo, niezależnie do tego kiedy i w jakim zakresie odbył karę pozbawienia wolności orzeczoną poprzednio.

Instytucja recydywy świadczy o nieskuteczności stosowanych kar i środków karnych.

Tekst powstał przy współpracy z https://kancelariaea.pl/prawo-karne-sprawy-karne/