Jak napisać wniosek o wszczęcie egzekucji?

Postępowanie egzekucyjne, uregulowane w Części trzeciej kodeksu postępowania cywilnego (art. 758 – 1088), jest naturalnym przedłużeniem postępowań sądowych o zapłatę, a więc takich, w których dochodzimy od drugiej strony należnych nam roszczeń pieniężnych.

W samym postępowaniu sądowym nie odzyskamy naszych pieniędzy w materialnej formie.

Do tego służy właśnie procedura egzekucyjna – na jej drodze odpowiedni organ państwowy, którym jest właściwy sąd rejonowy albo komornik, dokonuje zajęcia, spieniężenia i innych czynności potrzebnych do uzyskania od dłużnika naszych pieniędzy.

Egzekucja sądowa

Egzekucja sądowa jest więc, jak zostało to już powiedziane, naturalnym przedłużeniem postępowania sądowego. Powyższe stwierdzenie nie jest jednakże równoznaczne z faktem, iż automatycznie po zakończeniu postępowania sądowego (a zatem wydania wyroku lub nakazu zapłaty), możemy egzekucję wszcząć. Zgodnie z ogólną zasadą wszystkich postępowań (nie tylko sądowych), procedury cywilne są dwuinstancyjne (co do zasady zawsze powinniśmy mieć możliwość wniesienia odwołania od orzeczenia sądu).

Dlatego zanim będziemy mogli wszcząć egzekucję, musimy poczekać na uprawomocnienie się wydanego na naszą korzyść nakazu zapłaty lub wyroku. Uprawomocnienie się jest w istocie stwierdzeniem przez sąd, iż minął już ustawowy termin do wniesienia odwołania przez stronę przeciwną.

Jednakże nawet gdy sąd stwierdzi już prawomocność naszego orzeczenia (dokonuje tego sąd, który wydał orzeczenie w pierwszej instancji, chyba że akta są jeszcze w sądzie drugiej instancji – art. 364 k.p.c.) to i tak nadal nie możemy jeszcze tej egzekucji rozpocząć. Jej podstawą jest bowiem posiadanie przez nas odpowiedniego dokumentu zwanego tytułem wykonawczym.

Tytuł wykonawczy

Tytułem wykonawczym, zgodnie z art. 776 k.p.c., jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. W naszej sytuacji tytułem egzekucyjnym będzie nakaz zapłaty lub wyrok.

Przed wszczęciem egzekucji, mając stwierdzoną prawomocność naszego orzeczenia, napisać musimy wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. Wniosek ten kierujemy do sądu pierwszej instancji (chyba, że akta naszej sprawy nadal są w sądzie instancji drugiej, to wtedy do tego sądu).

Wniosek o klauzulę musi być opłacony – koszt wynosi 6 złotych za każdą stronę orzeczenia sądowego (koszt ten możemy uiścić przyklejając na wniosku odpowiednią ilość znaków sadowych lub dokonać przelewu bankowego). Sąd ma trzydniowy termin na nadanie klauzuli, ale jest to termin jedynie instrukcyjny, dlatego zazwyczaj trwa to znacznie dłużej. Po nadaniu klauzuli sąd przesyła nam tytuł wykonawczy na wskazany przez nas we wniosku adres.

Posiadając już tytuł wykonawczy możemy rozpocząć pisanie wniosku o wszczęcie egzekucji -należy pamiętać, iż zgodnie ze sformułowaniem art. 796 k.p.c. pismo to powinno być zatytułowane właśnie jako „wniosek o wszczęcie egzekucji” a nie np. jako „wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego”. Jeśli wniosek ten zatytułujemy w sposób nieprawidłowy, to oczywiście i tak będzie on skuteczny (ważna jest treść pisma, a nie jego nazwa).

Wniosek o wszczęcie egzekucji

Wniosek o wszczęcie egzekucji jest pismem procesowym. Dlatego też stosujemy do niego nie tylko szczegółowe przepisy postępowania egzekucyjnego regulujące jego formę, ale przede wszystkim art. 126 k.p.c., zawierający ogólne wymogi dla wszystkich pism procesowych.

Musimy więc określić organ, do którego pismo to kierujemy (a więc właściwy sąd rejonowy albo komornika), nazwę stron (którymi są już wierzyciel i dłużnik), numer PESEL (jeśli strona jest osobą fizyczną) lub numer NIP bądź REGON (jeśli strona jest osobą prawną) wierzyciela oraz oznaczenie miejsc zamieszkania lub siedzib stron. Dodatkowo nasze pismo musi zawierać załączniki, odpowiednie wnioski oraz musi być przez nas własnoręcznie podpisane.

Szczególne wymogi przewidziane konkretnie dla wniosku o wszczęcie egzekucji zawarte są natomiast w art. 796 i 797 k.p.c. Zgodnie z tymi przepisami, musimy przede wszystkim wybrać organ, do którego kierujemy nasz wniosek. Jak zostało to już powiedziane, egzekucja prowadzona może być przez właściwy sąd rejonowy lub właściwego komornika.

W przepisach o postępowaniu egzekucyjnym brak jest artykułu określającego taką ogólną właściwość – wynika ona z przepisów normujących poszczególne sposoby egzekucji. Stąd też jeżeli chcemy skorzystać z właściwości ogólnej, to spojrzeć musimy na szczególne przepisy postępowania egzekucyjnego.

I tak np. w przypadku egzekucji z ruchomości, egzekucji z nieruchomości i egzekucji ze statków morskich decyduje miejsce położenia rzeczy. Odnośnie natomiast egzekucji z wynagrodzenia za pracę, egzekucji z rachunków bankowych, egzekucji z innych wierzytelności oraz egzekucji z innych praw majątkowych rozstrzyga co do zasady ogólna właściwość dłużnika, którą określa się według jego miejsca zamieszkania lub pobytu.

Takie podejście potrafi dosyć mocno skomplikować nam życie. Znacznie lepszym wyjściem jest w takiej sytuacji własnoręczne wybranie sobie komornika (w zdecydowanej większości spraw, to komornicy właśnie, a nie sądy rejonowe, prowadza egzekucje).

Taka możliwość przewidziana jest w art. 8 ustawy o komornikach sadowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 roku. Należy pamiętać, iż we wniosku o wszczęcie egzekucji musimy zawsze zawrzeć wzmiankę o wyborze danego komornika (tutaj trzeba wskazać którego) wraz z powołaniem się na powyższy przepis. Jeżeli tego nie zrobimy, komornik nie będzie mógł wszcząć egzekucji, nie będzie bowiem w tej sprawie właściwy.

Wniosek o wszczęcie egzekucji – co powinien zawierać?

Ponadto w naszym piśmie musimy oznaczyć sposoby prowadzenia przez komornika egzekucji. Nie zostały one niestety uregulowane w żadnym akcie prawnym, dlatego też musimy je sami wymyślić, biorąc pod uwagę każdorazowo stan sprawy i stan majątkowy naszego dłużnika (jeśli wiemy, iż nie posiada on żadnej nieruchomości, to niepotrzebnym będzie wniosek o prowadzenie egzekucji z nieruchomości).

Najczęstszymi wnioskami o sprawdzenie egzekucji będą wnioski o zajęcie wierzytelności dłużnika z jego rachunku bankowego (musimy wskazać numer konta dłużnika, natomiast jeśli go nie posiadamy, to musimy napisać, iż wnioskujemy o ustalenie przez komornika tego numeru rachunku), z wierzytelności przysługujących mu z tytułu nadpłaty podatków czy z tytułu zajęcia ruchomości dłużnika (w szczególności pojazdów).

We wniosku o wszczęcie egzekucji wskazać musimy podstawę prawną tego wniosku. Należy napisać, iż, zgodnie z wydanym w danym dniu tytułem wykonawczym, zasądzone zostały na naszą korzyść sumy pieniężne. Ponadto powinniśmy również określić w jaki sposób wyegzekwowane przez komornika (sąd) sumy mają być nam dostarczone – najlepiej wskazać numer naszego rachunku bankowego i zaznaczyć, że wszelkie wyegzekwowane w toku postępowania sumy były przekazywane właśnie na ten numer.

Zawsze należy również zawrzeć wniosek o przyznanie i wyegzekwowanie z majątku dłużnika kosztów postępowania egzekucyjnego (które to sumy są często nader wysokie).

Ostatnim wymogiem jest dołączenie odpowiednich załączników. Wniosek o wszczęcie egzekucji, mimo iż jest pismem wszczynającym postępowanie, nie wymaga wysłania odpisu do dłużnika, dlatego wystarczy tylko jedno pismo. Wniosek ten jest również bezpłatny.

Natomiast bardzo istotne jest by dołączyć do naszego wniosku oryginał tytułu wykonawczego – nie dołączamy więc ani kopii ani ksera. Bez załączonego oryginału tytułu wykonawczego, nie wykażemy bowiem podstawy prawnej do wszczęcia egzekucji, komornik nie będzie mógł zatem takiego postępowania rozpocząć.