Kilka słów o polskiej pomocy społecznej

Głównym zagadnieniem artykułu będzie polityka i pomoc społeczna. Jak również wszelkie sprawy związane z funkcjonowaniem lub brakiem właściwego funkcjonowania naszego społeczeństwa.

W każdym razie będzie to tematyka z Prawem jako takim luźno związana.

Pierwszy artykuł będzie odnosił się do polskiej polityki społecznej i pomocy społecznej.

Polska polityka społeczna i pomoc społeczna

Jeśli spróbujemy zagłębić się tą tematykę zobaczmy, że jest to ściśle powiązany system instytucji, które ze sobą współpracują w ramach potrzeby i wykonują swoje zadania wedle zaleceń, lub raczej schematów.

Istnieją różnego rodzaju strategie działania, które obejmują różnego rodzaju sytuacje społeczne, w jakich znajdują się tereny, ludzie, których one dotyczą. Jednak jak mamy świadomość polski system posiada wiele wad( system idealny oczywiście nie istnieje), które powodują, że pomoc nie trafia do odpowiednich ludzi, a problemy pozostają nierozwiązane lub są rozwiązane jedynie na papierze.

Niezależnie od tego czy mamy do czynienia z organizacjami pozarządowymi czy rządowymi zajmującymi się tematyką pomocy społecznej to będą to organizacje formalne, a co za tym idzie będą się wiązały z problemem biurokratyzacji(jako zagadnienia socjologicznego).

Natomiast każde działania danych organizacji oparte są na interwencjonizmie i/lub profilaktyce w ramach problemów społecznych. Dlatego też wiele ludzi nie otrzymuje dostatecznej pomocy gdyż ich problemy nie zostały w żaden sposób ujawnione, lub dlatego, że instytucje nie otrzymują dostatecznej ilości pieniędzy, aby pomóc wszystkim mieszczącym się w pewnym kryterium, dlatego w Polsce funkcjonuje koszyk minimum socjalnego, oraz minimum egzystencji.

Służą określeniu pułapu pozwalającego na udzielenie pomocy materialnej oraz określenia wielkości tej pomocy. Same mechanizmy działania systemu pomocy w naszym kraju można podzielić na trzy kategorie złożoności o stosowalności.

Wyznaczone działania zaradcze

Na pierwszym, najniższym poziomie strategii działania w pomocy społecznej całość funkcjonuje wg. poszczególnych schematów dotyczących określonych problemów, które pociągają za sobą wyznaczone działania zaradcze. Czyli jeżeli jakiś problem będzie dostrzeżony(zgłoszony), to odpowiednie instytucje powinny podjąć określone ustawowo kroki.

Na tym poziomie wszelkie działania są prawnie unormowane, co za tym idzie rzadko mamy do czynienia ze spontanicznymi inicjatywami, a jedynie ze schematycznym wypełnianiem obowiązków. Jeżeli jakaś norma prawna nie obejmuje jakiegoś zagadnienia, np. jeśli w określonym miejscu pojawiło się nowe zjawisko i urosło do wielkości odczuwalnego dla mieszkańców problemu, to dla naszego systemu na tym poziomie reagowania problem nie istnieje do czasu aż nie zostaną ustalone odpowiednie schematy postępowania, a problem nie zostanie nazwany rzeczywistym problemem.

System schematów działań obejmuje cały kraj w taki sam sposób i chociaż jest właściwie, co roku aktualizowany, oraz zostają wprowadzane nowe formy reagowania i profilaktyki problemów, to jest on skuteczny w niewielkim stopniu, natomiast metody bardziej dokładne wymagają większych nakładów finansowych i dobrze wyszkolonej kadry.

Strategiczne i kosztowne działania

Następny poziom to długofalowe strategie działania, kosztowne i czasochłonne zabiegi, które mają na celu zaprojektowanie wizji pomocy społecznej dla danego terenu w wyznaczonym okresie. Składa się z kilku etapów, opracowania diagnozy społecznej, prognozowania potrzeb i określenia sposobów pomocy, profilaktyki.

Podchodząc do problemów społecznych obiektywnie, możemy na podstawie diagnozy wyodrębnić ich występowanie, oraz określić, jakiej grupy dotyczą. Posiadając odpowiednie dane i narzędzia prognozuje się, jakie potrzeby mogą się pojawić w okresie, na który planowana jest strategia, oraz na ich podstawie powinno się stworzyć mapę potrzeb społecznych.

Dzięki takiemu kompleksowemu badaniu danej zbiorowości można zapobiegać występowaniu problemów, a aktualnie jej potrzebujący mogą otrzymać formalną formę wsparcia, gdyż dokładnie wiadomo, kto i jakiej pomocy potrzebuje. Powstają pewne istotne wskazówki dla pracowników pomocy społecznej, pokazujące, na które kwestie powinni zwrócić szczególna uwagę.

Plan rozwoju społeczno – gospodarczego

Trzeci model to tzw. plan rozwoju społeczno – gospodarczego, w którym źródłem danych są badania na próbie reprezentatywnej dotyczącej danego obszaru w celu określenia szczegółowej diagnozy. Polega na mapowaniu występowania problemów społecznych, diagnozowaniu zachowań dewiacyjnych i degeneracyjnych, jak również określenia potrzeb mieszkańców.

Niestety plan rozwoju społeczno – gospodarczego wymaga zatrudnienia wielu specjalistów i dużego nakładu pracy, przy czym jest bardzo czasochłonny i kosztowny, a jego efekty są widoczne dopiero po upływie lat, oczywiście o ile program jest realizowany właściwie i całościowo.

Jednak realizacja takiego przedsięwzięcia z pewnością przyniesie wiele korzyści dla mieszkańców objętych takim programem i zdecydowanie polepszy funkcjonowanie aparatu pomocowego zarówno w sferze rządowej i pozarządowej. Trzeci model jest szczególnie wartościowy, ponieważ pozwala na wcielanie nowych wzorów rozwiązań, a jego efekty są stosunkowo trwałe.

Nietrudno się domyślić, że dwie ostatnie strategie są realizowane dosyć rzadko, a jeżeli już są stosowane to najczęściej w dużych miastach, które na taki wydatek stać. Niestety, w naszej smutnej rzeczywistości pomoc potrzebującym jest w dużej mierze uzależniona od pieniędzy i polega jedynie na łagodzeniu problemów, a nie ich zapobieganiu.

Jednak, kto wie może wkrótce doczekamy się rewolucji?