Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa
W życiu codziennym często mamy do czynienia z różnego rodzaju akwizytorami, domokrążcami lub innego rodzaju przedstawicielami przedsiębiorstw, którzy oferują nam swoje produkty lub usługi zaczepiając nas na ulicy, parkingu, itd.
Jest to sytuacja w pewny sensie zaskakująca konsumenta, który zazwyczaj nie ma wystarczająco dużo czasu by dogłębnie przemyśleć i dokładnie przeanalizować złożoną mu ofertę usług lub dóbr.
Mimo to, wiele osób przystaje na te oferty i zawiera z danym przedsiębiorcą, bądź też osobą reprezentującą przedsiębiorstwo określoną umowę (np. umowę kupna danej rzeczy od napotkanego akwizytora). Opisana wyżej sytuacja to klasyczny przykład zawarcia umowy poza lokalem przedsiębiorstwa.
Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa – aspekty prawne
Przepisy dotyczące tej materii są regulowane pozakodeksowo i znajdują się w rozdziale I ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.
Zgodnie z art. 1 wspomnianej ustawy, lokal przedsiębiorstwa to „miejsce przeznaczone do obsługiwania publiczności i oznaczone zgodnie z przepisami o działalności gospodarczej.”
Przepisy, o których jest mowa stosuje się także do umów zawartych w wyniku „odwiedzin przedsiębiorcy lub osoby działającej w jego imieniu w miejscu pracy konsumenta, w jego mieszkaniu albo w innym miejscu jego prywatnego pobytu” (art. 1 ust. 3)
Przy omawianym sposobie zawierania umów, przedsiębiorca lub osoba go reprezentująca obowiązana jest przed zawarciem umowy okazać dokument potwierdzający prowadzenie działalności gospodarczej oraz dokument tożsamości. Ponadto osoba zawierająca umowę w imieniu przedsiębiorcy zobowiązana jest okazać dokument potwierdzający swoje umocowanie.
Prawo odstąpienia od umowy bez podania przyczyn
Konsumentowi zawierającemu umowę poza lokalem przedsiębiorstwa przysługuje prawo odstąpienia od niej bez podania przyczyn. Może tego dokonać poprzez złożenie w formie pisemnej oświadczenia w terminie 10 dni od zawarcia umowy (wystarczy aby stosowne oświadczenie zostało wysłane przed upłynięciem owych 10 dni). W momencie odstąpienia od umowy jest ona uważana za niezawartą.
Przedsiębiorca oraz konsument, niezwłocznie ( w terminie 14 dni ) zwracają sobie w stanie niezmienionym to co sobie świadczyli. Przedsiębiorca zawierający umowę poza lokalem przedsiębiorstwa powinien poinformować przed jej zawarciem konsumenta na piśmie o wspomnianym prawie odstąpienia od umowy, powinien także wręczyć wzór oświadczenia o odstąpieniu z oznaczeniem swojego imienia i nazwiska (nazwy) oraz adresem zamieszkania (siedziby), obowiązany jest także wręczyć konsumentowi pisemne potwierdzenie zawarcia umowy, stwierdzające jej datę i rodzaj oraz przedmiot świadczenia i cenę.
Przedsiębiorca może żądać aby konsument potwierdził na piśmie, że został poinformowany o prawie odstąpienia i że otrzymał wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy. (art. 3)
Jeżeli jednak konsument nie został poinformowany na piśmie o prawie odstąpienia od umowy wspomniany termin 10 dni, który przysługuje mu na odstąpienie nie rozpoczyna swojego biegu. W takim wypadku konsument może odstąpić od umowy w terminie 10 dni ale od momentu uzyskania informacji o prawie odstąpienia – nie może jednak tego uczynić po upływie 3 miesięcy od daty wykonania umowy. (art. 4)