Warunki formalne skargi na orzeczenie KIO oraz odpowiedzi na skargę wraz z wzorami pism

Kwiecień 20, 2014

Wydanie orzeczenie przez Krajową Izbę Odwoławczą w postępowaniu odwoławczym nie musi być ostatnią czynnością podjętą w ramach przysługujących środków ochrony prawnej przewidzianych przepisami ustawy prawo zamówień publicznych (dalej Pzp). Zgodnie z treścią art. 198a ust. 1 Pzp na orzeczenie KIO stronom oraz uczestnikom postępowania odwoławczego przysługuje skarga do sądu. Art. 198b wskazuje, że skargę należy wnieść do sądu okręgowego właściwego dla siedziby albo miejsca zamieszkania zamawiającego za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (nie należy mylić z Prezesem UZP) w terminie 7 dni od dnia doręczenia orzeczenia Izby, przesyłając jednocześnie jej odpis przeciwnikowi skargi.

Spis treści

1 Skarga podlega opłacie
2 Wzór skargi
3 Wzór odpowiedzi na skargę

Złożenie skargi w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe jest równoznaczne z jej wniesieniem. Zgodnie z treścią sentencji wyroku sądu okręgowego w Szczecinie z dnia 6 marca 2012 r., sygn.. VIII Ga 65/12, „doręczenie skargi błędnie stronie, zamiast jej pełnomocnikowi, należy kwalifikować – zważywszy na ratio legis uregulowania przyjętego w art. 198b ust. 2 p.z.p. – jako brak formalny skargi, podlegający uzupełnieniu w trybie art. 130 § 1 k.p.c. w zw. z art. 198a ust. 2 p.z.p.”

W ferworze walki strony skupiają uwagę zazwyczaj na argumentacji swojego stanowiska, należy jednakże zawsze mieć na uwadze inne, równie istotne aspekty sporządzanego pisma, a mianowicie warunki formalne jakie pismo powinno spełniać. Zgodnie z art. 198c Prawa zamówień publicznych, skarga powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, przytoczenie zarzutów, zwięzłe ich uzasadnienie, wskazanie dowodów a także wniosek o uchylenie orzeczenia lub o zmianę orzeczenia w całości lub w części.

Stosowne pismo powinno zawierać:

oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sporu,
oznaczenie rodzaju pisma,
osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności,
podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika,
wymienienie załączników.

Skarga winna być podpisana przez osoby upoważnione do reprezentacji zgodnie z odpowiednimi dokumentami rejestrowymi. W przypadku podmiotów zagranicznych dokumenty te powinny być złożone w oryginałach bądź powinny być to kopie poświadczone przez notariusza za zgodność z oryginałami wraz z tłumaczeniami dokonanymi przez tłumacza przysięgłego. W przypadku podpisania skargi przez pełnomocnika należy dołączyć do niej także pełnomocnictwo.

Na przywołanie zasługuje wyrok sądu okręgowego w Warszawie z dnia 15 lipca 2011 r., sygn. XXIII Ga 416/11 w którym skład orzekający wskazał, iż „dla ustalenia prawidłowego umocowania wystarczające jest pełnomocnictwo udzielone uczestnikom konsorcjum zgodnie z przepisem art. 23 ust. 2 p.z.p. na potrzeby postępowania odwoławczego. Zgodnie bowiem z przepisami ustawy prawo zamówień publicznych, kwestionowanie zakresu umocowania lidera konsorcjum na etapie postępowania skargowego przed Sądem prowadziłoby do przyjęcia, iż w postępowaniu skargowym występują inne podmioty niż w postępowaniu odwoławczym przed Krajową Izbą Odwoławczą.”

Na temat wymogów formalnych skargi wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 23 września 2004 r., sygn. akt III CZP 51/04 stwierdzając, że skarga nie musi określać wymogów wskazanych w art. 386 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, tzn. wystarczające jest, jeśli zawiera wniosek o zmianę, w całości lub w części, bez zaznaczania zakresu żądanej zmiany lub uchylenia.

Ustawa nie rozstrzyga jednoznacznie czy wymogiem formalnym skargi jest również dołączenie do niej dowodu doręczenia skargi przeciwnikowi skargi. Artykuł 198b ust. 2 zobowiązuje wnoszącego skargę do przesłania jej odpisu przeciwnikowi, jednakże art. 198c określający wymogi formalne skargi nie wymienia wśród nich dołączenia dowodu przekazania odpisu. Powyższa kwestia stała się przedmiotem uchwały SN z dnia 8 grudnia 2005 r., III CZP 109/05 (OSNC 2006, nr 11, poz., 182) w której Sąd orzekł, że: „Niedołączenie do skargi na orzeczenie zespołu arbitrów dowodu przesłania jej przeciwnikowi jest brakiem formalnym”. Uchwała ta wprawdzie została wydana w stanie prawnym sprzed uchwalenia licznych nowelizacji nadającym przepisom ustawy dzisiejszy kształt, niemniej jednak zachowuje ona w pełni aktualność także w obowiązującym stanie prawnym.

Skarga podlega opłacie

Skarga podlega opłacie w wysokości określonej w art. 34 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zgodnie z którym od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej pobiera się opłatę stałą w wysokości pięciokrotności wpisu wniesionego od odwołania w sprawie, której dotyczy skarga. Jeżeli jednak dotyczy ona czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego podjętych po otwarciu ofert, pobiera się opłatę stosunkową w wysokości 5 % wartości przedmiotu zamówienia w postępowaniu, którego skarga dotyczy, jednak nie więcej niż 5.000.000 złotych.

Oznacza to, że w przypadku postępowania o wartości 1.000.000 zł wpis od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej dotyczące czynności wyboru oferty najkorzystniejszej wynosił będzie 50.000 zł, natomiast w postępowaniach o wartości 100.000.000 i większej wpis wynosił będzie 5.000.000 zł. Przywołując kwestię wysokości opłaty, jaką należy uiścić wnosząc skargę na orzeczenie KIO wskazać należy okoliczność, iż14 stycznia 2014 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym stwierdził, że art. 34 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zakresie, w jakim określa opłatę stosunkową od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej przy Prezesie Urzędu Zamówień Publicznych, jest zgodny z Konstytucją (sygn. akt: SK 25/11). Przytoczony wyrok zakończył spór, który w doktrynie miał miejsce od czasu nowelizacji przepisów.

Jednakowoż wskazana okoliczność nie zmienia faktu, że opłaty stałe dotyczące czynności zamawiającego dokonanych przed otwarciem ofert są niezwykle wysokie, nawet dwudziestokrotnie większe od innych opłat stałych przewidzianych w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Z kolei górny poziom opłaty stosunkowej jest pięćdziesięciokrotnie wyższy od najwyższej opłaty stosunkowej (art. 13 u.k.s.s.c.). Ustanowienie tak wysokich opłat nie znajduje uzasadnienia i może być odbierane jako ograniczenie prawa do sądu.

Dokonując oceny wysokości opłat od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej nie można pomijać faktu, iż Izba nie jest sądem a ustanowienie takich opłat utrudnia faktyczne sprawowanie kontroli sądowej nad orzeczeniami KIO. Zdaje się, że okoliczność tę dostrzegł Trybunał Konstytucyjny orzekając dnia 15 kwietnia 2014 roku, że art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, art. 77 ust. 2 i art. 78 konstytucji.

W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 34 ust. 2 u.k.s.c. narusza prawo dostępu do sądu oraz realizowane przed sądem okręgowym prawo do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji, wynikające z art. 77 ust. 2 konstytucji . Ponadto art. 34 ust. 2 u.k.s.c. jest niezgodny z art. 78 konstytucji, ponieważ ustanawia nadmiernie utrudnione (nieproporcjonalne) warunki wniesienia środka odwoławczego do sądu, jedynie formalnie gwarantując prawo zaskarżenia orzeczenia wydanego w pierwszej instancji. Zdaniem Trybunału o negatywnej ocenie art. 34 ust. 2 u.k.s.c. przesądza przede wszystkim wadliwe (nieproporcjonalne) zakreślenie maksymalnej wysokości opłaty stosunkowej pobieranej od skargi na orzeczenie KIO, gdy dotyczy ona czynności dokonywanych przez zamawiającego po otwarciu ofert.

Kwotę 5 000 000 zł należy uznać za arbitralną i wygórowaną.

Trybunał uznał, że wszystkie opłaty sądowe w sprawach zamówień publicznych – niezależnie od tego, czy dotyczą czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego podjętych po otwarciu ofert, czy przed tym momentem – będą obliczane według reguł określonych w art. 34 ust. 1 u.k.s.c. i będą miały charakter stały. Ewentualna zmiana art. 34 u.k.s.c. leży w dyspozycji ustawodawcy, co dotyczy zarówno możliwości ustalenia nowych wysokości opłat sądowych w sprawach zamówień publicznych, jak również wyboru optymalnego systemu ich obliczania. Nie można również wykluczyć, że powodowany legitymowanymi konstytucyjnie względami ustawodawca określi opłaty sądowe w sprawach zamówień publicznych w wysokości przenoszącej kwoty przyjęte obecnie w przepisach ogólnych dotyczących spraw o prawa majątkowe. Trybunał nie rozstrzygnął bowiem tej kwestii.

Ustawa Pzp nie przewiduje możliwości złożenia odpowiedzi na skargę, jednakże stronie przeciwnej przysługuje zgodnie z art. 198a ust. 2 Pzp (normującym odpowiednie stosowanie przepisów o apelacji w sprawach nieuregulowanych) w związku z art. 372 kpc możliwość wniesienia odpowiedzi na skargę. Zgodnie z wskazanym przepisem kodeksu postępowania cywilnego strona może, ale nie ma obowiązku, w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia skargi wnieść na nią odpowiedź i to wprost do sądu. Kodeks postępowania cywilnego przyjmuje termin dwutygodniowy do wniesienia odpowiedzi na skargę. Jest to termin ustawowy, nie podlega więc przedłużeniu przez sąd.

Przywrócenie tego terminu nie jest możliwe, gdyż niewniesienie w tym terminie odpowiedzi na apelację nie pociąga za sobą ujemnych skutków procesowych (co jest jednym z warunków dopuszczalności przywrócenia uchybionego terminu procesowego w art. 168 § 2) . Strona niewnosząca odpowiedzi, albo która wniosła odpowiedź z naruszeniem 2-tygodniowego terminu na jej wniesienie, może podnosić także swoje zarzuty i twierdzenia w toku samej rozprawy. Z wielu powodów lepiej jest jednak wyartykułować swoje stanowisko już przed rozprawą i ułatwić w ten sposób rozpatrywanie sprawy sądowi.

Z uwagi na fakt, że odpowiedź na skargę stanowi odpowiedź na inne pismo procesowe jej treść uwarunkowana jest treścią skargi. Zarzutem skargi może być naruszenie przepisów prawa procesowego lub materialnego. Odpowiedź na apelację jest pismem procesowym, powinna więc w zasadzie spełniać warunki takiego pisma (por. art. 126 ). Odpowiedź na skargę powinna zawierać oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oznaczenie rodzaju pisma, osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności, podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika, wymienienie załączników.

Wzór skargi

……………….., dnia ………………………. r.

Sąd Okręgowy

w ………………………….

Wydział ………………..

za pośrednictwem

Prezesa

Krajowej Izby Odwoławcza

Skarżący: ……………………….

Uczestnicy: ……………………….

Dot.: KIO/UZP………………../10

WPS

SKARGA

na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej z dnia ……………….. 2010 r., sygn. akt kio/uzp ………………../2010

Działając na podstawie art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907) w imieniu ………………..- ……………….. przystępującego do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego – ……………….., toczącego się na skutek odwołania wniesionego w dniu ……………….. r. przez Odwołującego – ……………….. od niezgodnej z przepisami ustawy czynności Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na ………………../zaniechania czynności przez Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na ……………….. zaskarżam wyrok/postanowienie Krajowej Izby Odwoławczej w całości/ w części ……………….. .

Zaskarżonemu wyrokowi/postanowieniu zarzucam: ……………….. i tym samym wnoszę o:

– uchylenie orzeczenia/ zmianę orzeczenia w całości lub w części;

– zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

UZASADNIENIE

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Mając powyższe na uwadze, wnoszę jak na wstępie

……………………………………………

/podpis upoważnionej osoby/

Załączniki:

Wzór odpowiedzi na skargę