Zażalenie na bezczynność organu
Wyobraźmy sobie następującą sytuację: Pani X. w dniu 10.05. 2013r. składa zawiadomienie o kradzieży należącego do niej auta. Mimo upływu ponad 6 tygodni, nie została poinformowana o żadnych działaniach lub decyzjach w tej sprawie. Czy w tej sytuacji musi ponownie udać się na Policję i złożyć zawiadomienie? A może przysługuje jej jakieś prawo? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w kodeksie postępowania karnego.
Art. 306 §3 kodeksu postępowania karnego normuje skargę na bezczynność organu procesowego, powodującą podjęcie przez niego decyzji w przedmiocie postępowania. Tym samym, zalicza się tę instytucję do gwarancji zasady legalizmu, jak i szybkości postępowania karnego.
Przedmiotem omawianego zażalenia jest bezczynność organu, który mimo obowiązku (w ciągu 6 tygodni od zawiadomienia o przestępstwie) nie powiadomił odpowiedniego „podmiotu” o swoim stanowisku w sprawie. Tym „podmiotem” jest osoba lub instytucja, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie, np. pokrzywdzony, świadek, czy osoba realizująca społeczny lub prawny obowiązek doniesienia o przestępstwie.
Kodeks przyznał organom, aż 6 tygodni na powiadomienie o wszczęciu lub odmowie wszczęcia śledztwa, od daty zawiadomienia o przestępstwie. Trzeba pamiętać, iż upływ tego terminu to warunek formalny dopuszczalności zażalenia. Oczywiście uprawniony podmiot może skorzystać ze swojego prawa w każdym czasie, nawet po upływie 7 lub 8 tygodni. Jedyną granicę stanowi termin przedawnienia karalności zgłoszonego przestępstwa.
Prawo do złożenia skargi na bezczynność organu pojawia się, jeżeli organ nie podjął decyzji o wszczęciu lub odmowie wszczęcia śledztwa, a także jeśli mimo wydania decyzji nie powiadomiono o jej rozstrzygnięciu.
Zażalenie należy wnieść do PROKURATORA NADRZĘDNEGO albo powołanego do nadzoru nad organem, któremu złożono zawiadomienie.
Prokurator po rozpoznaniu zażalenia może uznać lub nie jego zasadność. Ponadto, gdy stwierdzi naruszenie art. 307§1 k.p.k., czyli innymi słowy gdy postępowanie sprawdzające w terminie 30 dni od zawiadomienia o przestępstwie nie zakończyło się wydaniem odpowiedniego postanowienia, wówczas MOŻE sam podjąć decyzję o wszczęciu/odmowie wszczęcia postępowania lub zarządzić stosowne czynności. Jeśli podmiotu uprawnionego jedynie nie poinformowano o rozstrzygnięciu, wtedy prokurator oznajmia mu podjętą decyzję i ewentualnie przesyła odpis postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania.
Omówiony artykuł kodeksu postępowania karnego:
Art. 306.§3. Jeżeli osoba lub instytucja, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie, nie zostanie w ciągu 6 tygodni powiadomiona o wszczęciu lub odmowie wszczęcia śledztwa, może wnieść zażalenie do prokuratora nadrzędnego albo powołanego do nadzoru nad organem, któremu złożono zawiadomienie.
