Dokonanie aborcji będzie przestępstwem, trwają prace nad in vitro
Może wydać się to dość sprzeczne, lecz obecnie trwają równoległe prace nad regulacją in vitro i penalizacji zabiegów przerywania ciąży.
Z jednej strony w Polsce funkcjonuje finansowany przez państwo program in vitro, lecz brakuje przepisów dotyczących m.in przechowywania komórek ludzkich (zarodków). Ową lukę ma wypełniać gotowy już rządowy projekt ustawy.
Z drugiej zaś Komisja Kodyfikacyjna pracuje nad projektem ustawy penalizującej nielegalnie przeprowadzony zabieg przerwania ciąży, który według ekspertów jest sprzeczny z prawami podstawowymi.
Kilka dni temu media poinformowały, że do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu wpłynęła skarga Komisji Europejskiej na Polskę. Przedmiotem skargi był brak przestrzegania trzech dyrektyw o przechowywaniu komórek ludzkich.
Termin wdrożenia dyrektywy upłynął z końcem 2008r., a Polska nie wprowadziła żadnych regulacji co do przechowywania i pobierania zarodków. Jak widać dotychczasowe prace nad lex in vitro były marne.
Jednak po skardze Komisji Europejskiej na Polskę rząd przygotował projekt ustawy. Zgodnie ze standardami unijnymi Polska implementowała już kilka lat temu część unormowań (np. o tkankach) dyrektywy dotyczącej kodowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich przy zapłodnieniu in vitro.
Natomiast propozycja rządu w założeniach ma przewidywać jeszcze bardziej surową ochronę zarodków. Rząd przewiduje powstanie specjalnych banków przechowujących zarodki oraz wprowadzenie absolutnego zakazu ich niszczenia.
Jak podaje Dziennik Gazeta Prawna rząd planuje, by banki tkanek, które otrzymały pozwolenie Ministerstwa Zdrowia na przechowywanie zarodków. Ochronę przed nadużyciami ma również zapewnić system monitorowania zarodków w postaci centralnego rejestru wspomaganej prokreacji.
Z drugiej strony ustawa nie będzie regulowała kwestii dopuszczalności adopcji zarodków czy dopuszczalnej ilości zarodków powstałych przy leczeniu in vitro.
Równolegle Komisja Kodyfikacyjna pracuje nad równie kontrowersyjnym projektem ustawy penalizującej nielegalnie przeprowadzony zabieg przerwania ciąży.
Jak podaje serwis lex.pl eksperci bezpodstawnie powołali się na aprobujące stanowisko Europejskiego Trybunału Praw Człowieka co do tej kwestii. W orzecznictwie Trybunału nie można bowiem wskazać ani jednego wyroku, w którym Trybunał objąłby ochroną prawa do życia embrion lub płód (art. 2 Konwencji o prawach człowieka).
Konstrukcja „dziecka poczętego” jeszcze nigdy i nigdzie w prawie międzynarodowym nie wystąpiła. Co więcej, Trybunał, posługując się terminologią embrionu czy płodu, używa go, by odmówić objęcia ochroną prawa do życia – jednocześnie stwierdzając, że nie jest to osoba, która ma prawo do życia.
Prawo do życia jest bowiem zawsze ograniczone przez prawa i interesy matki, dlatego zabieg przerwania ciąży nie jest sprzeczny z art. 2 Konwencji, w przeciwieństwie do odmowy lub nawet utrudnienia jego dokonania.
Praktyczne skutki planowej przez Komisję nowelizacji w sferze ochrony praw podstawowych kobiet ciężarnych również będą nie do przyjęcia z punktu widzenia praw człowieka.
Obecnie obowiązujące przepisy były bowiem wielokrotnie uznane za sprzeczny z Konwencją z powodu braku respektowania praw ciężarnych , więc o wiele bardziej rygorystyczne i niejasne przepisy, proponowane przez Komisję Kodyfikacyjną tym bardziej zostaną skrytykowane.
Już dzisiaj uznaje się, że niemożność dokonania dozwolonego prawem zabiegu przerwania ciąży, za każdym stanowi naruszenie praw podstawowych.
Trybunał bowiem wielokrotnie negatywnie oceniał już system legalnego przerwania ciąży w Polsce (m.in. ostatnie wyroki w sprawach Tysiąc przeciwko Polsce – wyrok z 20 marca 2007 r., sprawa nr 5410/03; R.R. przeciwko Polsce – wyrok z 26 maja 2011 r., sprawa nr 27617/04; P. i S. przeciwko Polsce – wyrok z 20 października 2012 r., sprawa nr 57375/08) i stwierdzał naruszenia fundamentalnych postanowień Konwencji (art. 2 i art. 3, art. 8).
