Otwarcie i ogłoszenie testamentu zawsze poprzedza proces spadkowy. Testament można napisać ręcznie i przechowywać go w domu (lub u bliskiej osoby) albo też poświadczyć go notarialnie i wtedy przechowywany jest w kancelarii. Tak czy inaczej po śmierci spadkodawcy testament musi być otwarty i ogłoszony. Dzieje się to w sądzie lub u notariusza. W tym pierwszym przypadku osoba przechowująca testament musi jak najszybciej złożyć go w sądzie spadku. W przypadku notarialnego testamentu sprawa jest łatwiejsza i wszystko odbywa się w kancelarii.
Zachowek z pozoru wydaje się prostą instytucją prawa spadkowego. Jednak w praktyce szybko okazuje się, iż zagadnienie to wymaga dużej wiedzy i doświadczenia w prawie spadkowym. Warto powierzyć sprawę zachowku adwokatowi, który przenalizuje wszystkie możliwe sytuacje prawne związane z danym spadkiem np. możliwość wydziedziczenia jednego z uprawnionych do zachowku, odrzucenie spadku, rozwód, wcześniejsza darowizna itp. Każda taka sprawa wymaga indywidualnego podejścia.
W poniższym artykule opiszę kilka zagadnień z zakresu prawa spadkowego, a mianowicie, jaki jest ustawowy termin na odrzucenie spadku? Kiedy warto przyjąć, a kiedy odrzucić spadek. Czy spadkobiercy muszą przyjmować spadek? Czy każdy może odrzucić spadek i jak to zrobić? Co z małoletnimi? Czy możliwe jest odrzucenie spadku po terminie?
Sporządzenie testamentu jako jedynej formy powołania spadkobiercy, jest w wielu rodzinach traktowane jako temat tabu. Śmierć i związane z nią następstwa prawne, to perspektywa o której nie mówi się wcale lub mówi z wyraźnie negatywnym nastawieniem. Tymczasem sytuacja prawna wielu rodzin, niejednokrotnie wymaga uporządkowania kwestii własnościowych.
Prawo spadkowe stanowi obszerny dział prawa cywilnego, który reguluje stosunek do praw oraz obowiązków majątkowych po śmierci danej osoby. Szeroko rozumianą obsługą prawa spadkowego zajmują się m.in. kancelarie adwokackie. Realizują one swoje zadania większości ośrodków miejskich w Polsce. Pracownicy Kancelarii Adwokackiej Florczak-Keller i Wspólnicy wyspecjalizowali się w obsłudze każdej kwestii związanej ze złożoną problematyką, jaką jest prawo spadkowe. Łódź to miasto, w którym mieści się siedziba Kancelarii. Spektrum oddziaływania firmy wykracza jednak znacznie dalej – oferta jest bowiem skierowana dla osób w całym kraju.
Pojęcia „testament wspólny” używa się na oznaczenie dwóch lub więcej testamentów, połączonych ze sobą przez specyficzne łączne sporządzenie. Według przeważającego stanowiska testament wspólny polega na połączeniu dwu lub więcej testamentów w jednym dokumencie (mającym charakter testamentu). Testamenty wspólne są w polskim prawie spadkowym niedopuszczalne. Zgodnie z treścią art. 942 k.c.: „Testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy”. Niedopuszczalne jest zatem połączenie oświadczeń woli dwu lub więcej osób w jednym testamencie. Zakaz ten jest w prawie polskim bezwzględny, niezależnie od treści rozrządzeń i osoby testatora.
Po kilku latach prac nad projektem, 4 lipca 2012 r. Rada Unii Europejskiej i Parlament Europejski przyjęły rozporządzenie UE nr 650 /2012 w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego. Długość samego tytułu odzwierciedla bogactwo tekstu rozporządzenia.
W prawie polskim, zgodnie z generalną zasadą przewidzianą w art. 924 i 925 kodeksu cywilnego (dalej jako k.c.), spadek otwiera się z mocy samego prawa z chwilą śmierci spadkodawcy a spadkobierca nabywa ten spadek z chwilą jego otwarcia. Oznacza to, iż już z momentem śmierci spadkodawcy, spadkobiercy – zarówno ci przewidziani w testamencie, jak i ustawowi – nabywają spadek, a wiec wstępują we wszystkie prawa i obowiązki spadkodawcy.
Testament jest czynnością prawną, poprzez którą spadkodawca może rozrządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci. Jest jedyną czynnością prawną pozwalającą na uregulowanie losów majątku osoby fizycznej po jej śmierci. Testament należy do czynności mortis causa, co oznacza, że staje się skuteczny dopiero po śmierci osoby, która go sporządziła. Ponadto jest czynnością prawną jednostronną, rozporządzającą i odwołalną.
Moment śmierci stanowi szok dla najbliższych zmarłego. Reakcje psychiczne osób pogrążonych w żałobie są niejednokrotnie trudne do przewidzenia. W tych chwilach często ogrom obowiązków związanych z pogrzebem przejmują dalsi krewni, czasem sąsiedzi, ludzie postronni, którzy z dobrego serca chcą pomóc w tak trudnym momencie życiowym dla drugiego człowieka. Z jednej strony zachęcając do takich działań, a z drugiej strony zabezpieczając interesy osób, które niosą pomoc w przygotowaniu pogrzebu, w art. 55 prawa bankowego zostało ustanowiona możliwość dochodzenia bezpośrednio od banku zwrotu kosztów pogrzebu z rachunku bankowego zmarłego.
