System instytucjonalny Unii Europejskiej – wprowadzenie
Unia Europejska działa poprzez swoje instytucje i organy. Mieszczą się one zasadniczo w trzech miastach: Brukseli, Strasbourgu i Luksemburgu.
Co warto wiedzieć? Warto podkreślić, że system instytucjonalny Unii nie opiera się na klasycznym, monteskiuszowskim trójpodziale władzy.
Co zalicza się instytucji UE? Sprawdzamy!
Do instytucji zalicza się:
- Rada Unii Europejskiej
- Parlament Europejski,
- Rada Europejska,
- Komisja Europejska ,
- Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- Trybunał Obrachunkowy,
- Europejski Bank Centralny
Istnieją jednak zasady, które w znaczącym stopniu wpływają na działanie unijnych instytucji, są to przede wszystkim:
- zasada równowagi instytucjonalnej
- zasada lojalności międzyinstytucjonalnej
- zasada autonomii instytucjonalnej.
Żadna z instytucji nie może posiadać wyłącznych kompetencji wykonawczych lub prawodawczych – tak właśnie przejawia się pierwsza z wymienionych zasad. Równowaga instytucjonalna ma także zapobiegać ingerowaniu jednej instytucji w działania lub kompetencje drugiej.
Z kolei zasada lojalności zobowiązuje instytucje do współpracy, zwłaszcza przy ustanawianiu, a także wykonywaniu prawa unijnego.
Autonomia instytucjonalna ma natomiast oznaczać przede wszystkim prawo do samookreślania struktury funkcjonowania, a także zasad działania.
Spośród wymienionych powyżej instytucji najważniejszy wydaję się być tzw. Trójkąt, czyli: Rada UE, Parlament Europejski oraz Komisja Europejska.
Dlaczego właśnie ta trójka?
Rada UE wraz z Parlamentem mają największy wpływ na kreowanie polityki Unii ze względu na kompetencje prawodawcze, które posiadają. Komisja z kolei jako jedyna spośród wszystkich unijnych instytucji ma inicjatywę ustawodawczą.
Obok wspomnianego „Trójkąta” istotną rolę odgrywa także Rada Europejska. Zgodnie z Traktatem o Unii Europejskiej, nadaje ona Unii impulsy niezbędne do jej rozwoju i określa ogólne kierunki i priorytety polityczne.
Oprócz instytucji i organów należy także wspomnieć o wyspecjalizowanych Agencjach.
