TK bada legalność podsłuchów i bilingów
Wczoraj rozpoczęło się trzydniowe posiedzenie Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zgodności z Konstytucją przepisów regulujących dostęp służb specjalnych do billingów oraz zasady zakładania przez nie podsłuchów – poinformowała ,,Rzeczpospolita”.
Trybunał rozpatrzy wnioski złożone przez Rzecznika Praw Obywatelskich Irenę Lipowicz oraz Prokuratora Generalnego Andrzeja Seremeta. Wnioski zostaną rozpatrzone łącznie przez pełen skład Trybunału pod przewodnictwem Prezesa TK Andrzeja Rzeplińskiego.
Zastrzeżenia wzbudza nieprecyzyjność przepisów regulujących zasady przeprowadzania kontroli operacyjnej służb dotyczących możliwości zakładania podsłuchów oraz tajnego podglądu obywateli. Ponadto kontrowersje wzbudza dopuszczalność podsłuchiwania adwokatów, lekarzy, dziennikarzy, notariuszy, radców prawnych i doradców podatkowych pomimo tajemnicy zawodowej.
Zaskarżone uregulowania pozwalają funkcjonariuszom na dostęp do danych telekomunikacyjnych obywateli bez precyzyjnego określenia celu gromadzenia takich informacji, ich zakresu oraz bez kontroli sądu.
Informacje do jakich mają dostęp to m.in. dane o właścicielu numer telefonu komórkowego, wykazy połączeń, dane o lokalizacji aparatu oraz o numerze IP komputera. Obecne uregulowania nie przewidują konieczności informowania osoby o korzystaniu z jej danych ani nie nakazują niszczenia billingów, które okażą się nieprzydatne.
Zasady i praktyka stosowania billingów została skrytykowana przez Helsińską Fundację Praw Człowieka oraz Najwyższą Izbę Kontroli.
Zgodnie z opiniami tych instytucji służby nadużywają swojego prawa nie licząc się tym samym z ochroną prywatności obywateli. Ponadto w opinii dla TK Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła uwagę na brak precyzji w określeniu środków technicznych jakich mogą używać służby w celu inwigilacji obywateli.
Sejm wniósł o częściowe uznanie zaskarżonych przepisów za niekonstytucyjne. Ponadto Naczelna Rada Adwokacka poparła wniosek Andrzeja Seremeta kwestionujący możliwość korzystania z podsłuchów w przypadku osób objętych tajemnicą zawodową.
Swój sprzeciw wobec obowiązujących przepisów wyrażają również dziennikarze, którzy podkreślają, że służby próbują wykorzystać obecne przepisy w celu uzyskiwania danych ich informatorów. W swojej opinii dla TK Prokuratura Generalna uznała zaskarżone zapisy o podsłuchach i billingach za godzące z zasadę demokratycznego państwa prawnego, prawo do prywatności i konstytucyjne gwarancje praw i wolności.
