Trybunał precedensowo o możliwości uchylenia mandatu

Sejm, Prokurator Generalny i Rzecznik Praw Obywatelskich już dawno nie byli aż tak zgodni. Na dzisiejszej rozprawie wnosili oni o uznanie art. 101 § 1 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia za niekonstytucyjny. Trybunał Konstytucyjny ostatecznie orzekł, iż pozbawienie osoby ukaranej mandatem możliwości starania się o uchylenie tego mandatu – jeśli wydano go na podstawie przepisu, który został uznany za niekonstytucyjny – narusza prawo.

Zaskarżony przepis stanowi, iż prawomocny mandat karny podlega uchyleniu, jeżeli grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie. Dzisiaj, 15 lipca 2014r., został on uznany za niezgodny z ustawą zasadniczą. Mandat nałożony w sprawach rozstrzyganych na gruncie postępowania wykroczeniowego powinien podlegać uchyleniu także w takich sytuacjach, gdy to sam TK orzekł o niezgodności z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, przepisu który stanowił podstawę do ukarania mandatem.

Jak podaje Dziennik Gazeta Prawna ukarani mandatami za wykroczenia dotychczas nie mogli doprowadzić do uchylenia tych mandatów, gdy okazało się, że przepis prawa – będący podstawą mandatu – został uchylony przez TK. O ile prawo dopuszcza wznowienie postępowania w sprawach zakończonych prawomocnie orzeczeniem sądu lub decyzją administracyjną, to w sprawach wykroczeniowych zakończonych mandatem takiej możliwości prawnej nie ma.

Wyrok Trybunału jest ostateczny i wejdzie w życie z chwilą opublikowania go w dzienniku ustaw. Następnym krokiem jest dostosowanie prawa przez ustawodawcę do wydanego dzisiaj orzeczenia Trybunału.