Testament jest czynnością prawną, poprzez którą spadkodawca może rozrządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci. Jest jedyną czynnością prawną pozwalającą na uregulowanie losów majątku osoby fizycznej po jej śmierci. Testament należy do czynności mortis causa, co oznacza, że staje się skuteczny dopiero po śmierci osoby, która go sporządziła. Ponadto jest czynnością prawną jednostronną, rozporządzającą i odwołalną.
Moment śmierci stanowi szok dla najbliższych zmarłego. Reakcje psychiczne osób pogrążonych w żałobie są niejednokrotnie trudne do przewidzenia. W tych chwilach często ogrom obowiązków związanych z pogrzebem przejmują dalsi krewni, czasem sąsiedzi, ludzie postronni, którzy z dobrego serca chcą pomóc w tak trudnym momencie życiowym dla drugiego człowieka. Z jednej strony zachęcając do takich działań, a z drugiej strony zabezpieczając interesy osób, które niosą pomoc w przygotowaniu pogrzebu, w art. 55 prawa bankowego zostało ustanowiona możliwość dochodzenia bezpośrednio od banku zwrotu kosztów pogrzebu z rachunku bankowego zmarłego.
Prawo bankowe zapewnia niezawodny sposób na szczególne obdarowanie po naszej śmierci osób, na których nam najbardziej zależy. Tzw. zapis bankowy, czyli innymi słowy dyspozycja wkładem na rachunku bankowym na wypadek śmierci pozwala ominąć przepisy prawa spadkowego dotyczące zachowku czy dziedziczenia ustawowego. Niemniej jednak instytucja ta posiada stosowne ograniczenia, które sprawiają, iż stanowi bardzo dobre dopełnienie i uelastycznienie przepisów polskiego prawa spadkowego.
W poniższym artykule zostanie przedstawiona procedura nabycia spadku w sytuacji, w której niektórzy spadkobiercy nie są znani z miejsca zamieszkania i nie możemy powiadomić ich o możliwości nabycia spadku po osobie zmarłej. Przypominając ogólne zasady powołania do spadku, należy oczywiście wspomnieć, że może ono wynikać z ustawy albo z testamentu.
Dziedziczenie ustawowe następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z powołanych osób nie chce lub nie może być spadkobiercą (art. 926 k.c.).
Zapis windykacyjny to nowa instytucja prawa spadkowego, znajdująca się w Kodeksie Cywilnym od października 2011 r. Wprowadza spore zmiany w dziedziczeniu testamentowym oraz rozszerza wachlarz możliwości, z których może skorzystać potencjalny spadkodawca. Niniejsze opracowanie ma na celu przedstawić, dlaczego warto korzystać z tej nowości. Ma wskazać także, co może być przedmiotem zapisu windykacyjnego, jak skutecznie go ustanowić oraz zawiera garść przydatnych informacji praktycznych, które mogą być pomocne w razie wątpliwości.
Paweł Jasienica, słynny polski historyk i eseista był dwukrotnie żonaty. Jego druga żona, Zofia O’Bretenny była tajnym współpracownikiem SB o kryptonimie „Ewa”. Donosiła na swojego męża jeszcze przed zawarciem małżeństwa, zdobywając jego zaufanie, a następnie wzbudzając uczucie. Agentka gorliwie pracowała na rzecz bezpieki. Inwigilacja pisarza przez własną żonę trwała aż do jego śmierci w 1970r. W 2002r. Ewa Beynar-Czeczott córka Jasienicy z pierwszego małżeństwa wniosła pozew o uznanie Zofii O’Bretenny za niegodną dziedziczenia po swoim mężu. Jednakże sąd nie przychylił się do jej wniosku ze względu na czas jaki upłynął od śmierci spadkobiercy do złożenia wniosku przez powoda.
Instytucja poświadczenia dziedziczenia funkcjonuje w prawie polskim od 1 marca 2009 roku. Wprowadziła ją ustawa z dnia 24 sierpnia 2007 r. nowelizująca kodeks cywilny. Obecnie spadkobierca ma wybór, może wystąpić do sądu o stwierdzenie nabycia spadku lub udać się do notariusza, który wyda akt poświadczenia dziedziczenia.
Niejednokrotnie bywa tak, iż nie chcemy, aby to właśnie osoby, które wskazuje kodeks cywilny, jako spadkobierców ustawowych, dziedziczyły dorobek całego naszego życia. Może to dotyczyć również członków najbliższej rodziny. Często także, z różnych względów, dochodzi do sytuacji, w której spadkobiercy dziedziczyć nie mogą. W celu zdobycia wiedzy na ten temat pomocna będzie znajomość dwóch pojęć: niegodności dziedziczenia oraz wydziedziczenia.
Żyjący w XVIII wieku Benjamin Franklin powiedział, że w życiu pewne są tylko dwie rzeczy – śmierć i podatki. O ile podatki stanowią przymusowo nałożone i wyjątkowo nielubiane świadczenia pieniężne na rzecz państwa, o tyle śmierć jest nierozerwalnie związana z naturą ludzką i jeszcze bardziej nieuchronna niż zobowiązania podatkowe. Z tej przyczyny prawo spadkowe, czyli zbiór norm prawnych związanych z dziedziczeniem majątku, stanowi jedną z najistotniejszych gałęzi prawa.
Na gruncie polskiego prawa spadek można dziedziczyć na dwa różne sposoby.
Są to: dziedziczenie ustawowe oraz dziedziczenie na podstawie testamentu. Najprościej mówiąc, do czynienia z dziedziczeniem ustawowym mamy zawsze wtedy, gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu.